ZWIĄZEK Z PERFEKCJONISTĄ – JAK SIĘ DOGADAĆ I KIEDY NAPRAWDĘ WARTO?

Związek z osobą, która ma naprawdę wysokie wymagania nie tylko względem siebie, ale też całego otaczającego ją świata, z założenia nie może być prosty. Ale czy na pewno jest skazany na porażkę? Zajrzyj do tego wpisu i dowiedz się, co na ten temat chciałabym Ci powiedzieć. 

Perfekcjonizm – zaleta czy wada, która uniemożliwia funkcjonowanie?

Perfekcjonizm zazwyczaj kojarzy się z osobami ambitnymi, pilnymi i rzetelnymi – takimi, które lubią porządek i sytuacje, w których wszystko jest zapięte na ostatni guzik. Wielu ludzi stawia sobie za wzór do naśladowania właśnie takie osoby: idealne w każdym calu, zawsze świetnie przygotowane, zawsze potrafiące się odnaleźć, zorganizowane. Niestety, wbrew pozorom życie perfekcjonistów zazwyczaj nie jest usłane różami. To raczek pasmo potyczek i rozgoryczeń, a to dlatego, że rzeczywistość rzadko kiedy jest “pod linijkę”. Wiem o tym doskonale, bo jak już mówiłam Ci w TYM filmie, wiele lat cierpiałam na chorobliwy perfekcjonizm i w dalszym ciągu ta cecha stanowi mój psychiczny cień (czym jest takie zjawisko, opowiadałam z kolei W TYM filmie). Przyczyn perfekcjonizmu doszukiwać się można nie tylko w cechach charakteru (czy też w temperamencie), ale też w czynnikach środowiskowych (na przykład stajemy się perfekcjonistami, bo tak nas ukształtowali w dzieciństwie i wczesnej młodości bardzo wymagający rodzice). 

Perfekcjonizm potrafi nieźle namieszać w życiu. W końcu rzeczywistość rzadko bywa “pod linijkę”.

Perfekcjonizm potrafi nas motywować do rozwijania się i osiągania kolejnych celów, ale może też sprawiać, że biegamy jak chomik w kołowrotku i panicznie boimy się zatrzymać, bo okażemy się zbyt słabi, mało utalentowani, nieciekawi. Kiedy perfekcjonizm przestaje być przydatny, a staje się utrapieniem?

• Kiedy nie potrafimy odnaleźć spokoju, bo coś wciąż nie jest dokładnie takie, jakie chcemy (efekty naszej pracy, relacje, reakcje innych ludzi na nas albo naszą sztukę itd).
• Kiedy cierpią wokół nas inni, bo wyżywamy się za swoje niezadowolenie
• Kiedy perfekcjonizm przejmuje kontrolę i zaczyna nami rządzić, dyktując, co mamy robić i jak wiele czasu oraz energii poświęcać na poszczególne zadania (oczywiście najlepiej – co najmniej 200%)
• Kiedy nie potrafimy cieszyć się życiem i nie relaksujemy się nawet na sekundę, bo wciąż zastanawiamy się nad tym, co mamy do zrobienia (naczynia do umycia, koszule do wyprasowania, obowiązki zawodowe).
• Kiedy wychodzimy z założenia, że z powodu popełnionego błędu zostaniemy odrzuceni przez ważne dla nas osoby (zarówno w kontekście pracy, jak i relacji).
• Kiedy podkręcamy naszą motywację, samokontrolę i dyscyplinę do maksimum. Perfekcjoniści mogą nie spać, nie jeść, nie odpoczywać nawet na sekundę – wszystko po to, żeby pokazać się z jak najlepszej strony. Rozpoznajesz takie reakcje u siebie? Zwróć uwagę, że w ten sposób obciążasz układ nerwowy i kompletnie tracisz kontakt ze swoim duchowym pierwiastkiem. 

Kiedy perfekcjonizm przestaje nam w życiu pomagać, a staje się przekleństwem, które powoduje frustrację i wiecznie niezadowolenie, zaczynamy kręcić się w kółko jak mechaniczna zabawka. Dążymy do ideału, którego nigdy nie osiągniemy, bo ten nie istnieje. Czy to nie zaklęte koło? Nie tylko my wtedy cierpimy, ale też osoby w naszym otoczeniu.

ZOBACZ TEŻ >> TOKSYCZNE RELACJE – JAK SOBIE Z NIMI RADZIĆ?

1. ZAMEK Kraftika | 2. KSIĄŻKA “Perfekcjonizm. Zmierzając ku wolności” R. Waller, W. Van der Hart| 3. KSIĄŻKA “Nie musisz być doskonały” D. Piórkowski

Perfekcjonista w związku, czyli życie z Panią/Panem idealną/ym

Wiemy już, że życie perfekcjonisty wcale nie jest łatwe. A co z życiem Z TAKĄ osobą? Tworzenie związku z Panią/Panem Idealnymi nie może być łatwe – trudna cecha manifestuje się na wiele sposobów zarówno w życiu codziennym, jak i w trudnych, kryzysowych sytuacjach. Perfekcjonizm w pewien sposób zaprzecza idei miłości, która przecież w dużym stopniu opiera się na wzajemnej akceptacji swoich niedoskonałości i naturalnych słabości. Często zaczyna psuć nam szyki po pierwszym etapie fascynacji, kiedy wszystko wydaje się idealne i wymarzone. Kiedy opadają maski i życie zaczyna przybierać swój naturalny, spontaniczny, nie zawsze doskonały kształt, perfekcjonistom jest bardzo trudno to znieść. Perfekcjonista z jednej strony zawsze szuka “partnera idealnego”, z drugiej strony ma głęboko skrywane przeczucie, że sam nie jest nawet w połowie “wystarczający”, żeby taką idealną osobę mieć u swojego boku. 

Perfekcjonista zazwyczaj:

• Ma potrzebę nakłaniania innych do tego, żeby realizowali jego idealną wizję: kolacji, wyjazdu, seksu, życia itd
• Bywa bardzo niezadowolony, kiedy cokolwiek idzie nie po jego myśli; potrafi frustrować się z błahego powodu – kiedy coś układa się inaczej, niż by chciał
• Usztywnia się i nie potrafi reagować spontanicznie na to, co w danej chwili się dzieje w życiu; rzeczywistość musi się zgadzać 1:1 z tym, co zaplanowane i wymarzone.
• Bywa bardzo krytyczny i czepialski, często ma pretensje
• Wciąż goni za niedoścignionym ideałem, w związku z czym może być niewierny bądź rozmarzony
• Może mieć niskie poczucie własnej wartości, wynikające z tego, że nie czuje się “dość dobry”

Czy warto starać się z taką osobą dogadać? Oczywiście, jeśli Ci zależy na tej osobie i jeśli widzisz, że ona też ma chęć pracować nad sobą. Jeśli absolutnie nie widzi w sobie czy w swoim zachowaniu problemu, może być Wam ciężko się dogadać. Zanim podejmiesz trudne decyzje dotyczące pracy nad związkiem albo ewentualnego rozstania, przeanalizuj swoją relację i zastanów się, czy cokolwiek może się w niej zmienić. Jakie podejście ma do tego tematu Twój partner czy partnerka? Jego intencje będą mieć tu kluczowe znaczenie.

Sprawdź poniżej dostępne sesje i warsztaty

ZOBACZ TEŻ >> PRZYCIĄGAJĄCE SIĘ PRZECIWIEŃSTWA CZY TOKSYCZNE UZALEŻNIENIE? 9 SYGNAŁÓW OSTRZEGAWCZYCH

1. KSIĄŻKA “Przekleństwo perfekcjonizmu” M. Huńczak | 2. KSIĄŻKA “W pułapce perfekcjonizmu” R. Winter

Jak znaleźć wspólny język z perfekcjonistą?

Jeśli widzisz wolę zmiany ze strony osoby, która boryka się w swoim życiu z chorobliwym perfekcjonizmem, którego na przykład nauczyli ją rodzice, spróbuj podać jej pomocną dłoń. Jak dogadać się z Panią/Panem Idealną/ym, żeby stworzyć z nią/nim stabilną i zdrową relację? Najważniejsze będzie stworzenie drugiej połówce odpowiednich warunków do zmiany: pełnych ciepła, zrozumienia, poczucia bezpieczeństwa i intymności.

• Bądźcie ze sobą szczerzy. Rozmawiajcie, nazywajcie Wasz problem po imieniu. Możecie nawet wypisać w punktach, z czym się najbardziej borykacie – to będzie dla Was mapa obszarów, którymi warto się wspólnie zająć. Nie mitologizujcie ani nie demonizujcie swoich kłopotów. Perfekcjonizm, nawet ten chorobliwy, nie musi być czymś wstydliwym albo przerażającym. To część osobowości, nad którą po prostu warto pracować.

• Nie reaguj nerwowo za każdym razem, kiedy problem perfekcjonizmu pojawi się w Waszej codzienności. Bądź wyrozumiała/y i uzbrój się w cierpliwość – proces zmiany nad sobą nie przebiega z dnia na dzień. Nie oczekuj, że po jednej rozmowie na temat tego, że perfekcjonizm niszczy Waszą relację istotna część osobowości Twojej drugiej połówki po prostu zniknie jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. 

• Możecie wymyślić sobie neutralne hasło, które będzie tylko Wam znanym kodem, sugerującym, że perfekcjonista właśnie przesadził w swojej kontroli czy dążeniu do ulepszania wszystkiego. Dzięki temu, zwłaszcza w towarzystwie innych ludzi, nie będzie się czuł ośmieszany czy krytykowany. To świetny sposób na to, żeby przekuć związkowy problem w możliwość zacieśnienia Waszej więzi.

• Przekonuj perfekcjonistę, że jest wystarczająco dobry, że podobają Ci się jego działania/projekty, że ufasz mu i go wspierasz bez względu na okoliczności. Dzięki temu zbudujesz w nim poczucie pewności siebie i przekonanie, że świetnie sobie radzi i jest wartościowy w oczach osób, na których mu zależy.

• Nie traktuj każdego ataku na siebie osobiście (chociaż wiem, że to trudne). Pamiętaj, że w większość takich sytuacji przemawia chore ego Twojego partnera/partnerki, które tak naprawdę krytykuje siebie, a nie Ciebie. W takiej sytuacji też przyda się hasło, które rozbroi tę “minę” i da do zrozumienia, że ego partnera/partnerki właśnie przejęło kontrolę, a Ty nie chcesz i nie możesz sobie na to pozwolić. 

• Staraj się nie prowokować scysji, na przykład krytykując czy wypunktowując perfekcjoniście to, czego nie udało mu się zrobić/osiągnąć. W ten sposób tylko pogłębisz problem, a Twoja krytyka stanie się dla perfekcjonisty triggerem odpalającym jego najgorsze cechy. 

• Naucz perfekcjonistę relaksować się, odpoczywać, pozostawiać sprawy własnemu biegowi. Spontaniczność bardzo mu się przyda! Nie oczekuj jednak, że od razu będzie się cieszył na przykład z dwutygodniowego urlopu bez dostępu do internetu, jeśli na co dzień jest pracoholikiem. Zmiany wprowadzaj stopniowo, krok po kroku, bardziej oswajając z nową sytuacją, niż wrzucają drugą połówkę na głęboką wodę. 

• Zaakceptuj, że perfekcjonizm nie jest żadnym “wymysłem” czy nawykiem, którego da się oduczyć w jeden weekend. Nie stawiaj ultimatum – Twojej partnerce/partnerowi prawdopodobnie wcale nie jest łatwo żyć z takim psychicznym obciążeniem, a jeśli pokażesz, że jesteś z tego powodu niezadowolona/y, tylko dodasz kilogramów do tego psychicznego bagażu.

• Akceptacja perfekcjonizmu partnera nie może oznaczać zgody na przekraczanie przez niego granic i na zachowania, które krzywdzą Ciebie. Oboje musicie być świadomi i uważni.

• Pamiętaj, że zawsze możecie skorzystać z porady terapeuty. Z pomocą specjalisty nauczycie się szukać w codzienności neutralnego gruntu do rozmowy i dowiecie się jak omijać związkowe góry lodowe, o które najczęściej rozbija się Wasz miłosny okręt.

Obejrzyj:

• Selfmastery.pl Jak Radzić Sobie z Perfekcjonizmem
• Kasia Sawicka Jak stworzyć szczęśliwy związek

Przeczytaj:

• B. Brown “Dary niedoskonałości. Jak przestać się przejmować tym, kim powinniśmy być, i zaakceptować to, kim jesteśmy”
• G. Bernstein “Przestań się oceniać”
• J. Gottman Schwartz J. M. Gottman  Osiem randek, czyli jak ze sobą rozmawiać, żeby stworzyć udany związek